W dniach 21 stycznia – 29 lutego 2016 r. w Galerii Kobro Akademii Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi prezentowana była wystawa pt. UTOPIA – DYSTOPIA – ATOPIA. Wystawie towarzyszył specjalny appearance “Ostatni »Ostatni Dzień Nauczyciela«”, przygotowany przez dr. hab. Andrzeja Chętko. Kuratorem wystawy był Kazimierz Piotrowski.
UTOPIA – DYSTOPIA – ATOPIA
70 lat sztuki w ASP w Łodzi
(koncept z Mody)
Kazimierz Piotrowski / kurator
Monika Krygier, Wojciech Leder / współpraca
Wystawa była próbą problemowego, syntetycznego ujęcia przemian w sztuce artystycznego środowiska ASP w Łodzi na przestrzeni 70 lat istnienia uczelni. Zwracała uwagę na impuls Wielkiej (Klasycznej) Awangardy, której utopia – reprezentowana zwłaszcza przez doktrynę artystyczną Władysława Strzemińskiego i dążenia jego kontynuatorów – próbowała być mimo ogromnych przeszkód realizowana po 1945 roku w PWSSP w warunkach komunistycznej dystopii (grec. złe miejsce).
Prezentowane dzieła sygnalizowały też ideowe napięcia w środowisku – zwłaszcza spór pomiędzy industrialistami (skupionymi wokół Romana Modzelewskiego) a humanistami (których aspiracje najpełniej wyrażał Stanisław Fijałkowski). Przełom 1989 roku otwiera nowy okres, który charakteryzuje wzmagające się przekonanie, że sztuki – podobnie jak pragnień społeczeństw zniewolonych przez ideologię – nie można zamknąć w systemie czy formie, że nie da się jej zredukować do żadnych danych przyrodzonych (jak w unizmie Strzemińskiego). Atopijna sztuka (od grec. átopos – pozbawiony miejsca, nieklasyfikowalny – álogos) ze względu na swe radykalne zróżnicowanie przypomina dziś raczej Modę (pisaną z dużej litery, jak chciał Roland Barthes). Prezentowany na wystawie koncept zakładał, że Moda jest niewytłumaczalnym terrorem pustego znaku, który staje się modny nie wiadomo dlaczego. Moda jest też najbardziej pasożytniczą, złośliwą formą mitu. Celem wystawy było ukazanie tego mitu w kontekście obecnego kryzysu utopii multikulturalizmu, który obserwujemy w zachodnich krajach UE. Koncept z Mody sprawił, że najnowsza twórczość środowiska łódzkiej ASP stała się niezwykle aktualna i interesująca.
Janusz Antoszczyk / Bogusław Balicki / Andrzej Marian Bartczak / Andrzej Boss / Andrzej Chętko / Lidia Choczaj / Agnieszka Chojnacka / Artur Chrzanowski / Włodzimierz Cygan / Piotr Czajkowski / Zbigniew Dłubak / Marek Domański / Zbigniew Dudek / Stanisław Fijałkowski / Wiesław Garboliński / Andrzej Gieraga / Jerzy Grzegorski / Ryszard Hunger / Sławomir Iwański / Dariusz Kaca / Witold Kaliński / Wiesław Karolak / Adam Klimczak / Kamila Kos / Sławomir Kosmynka / Mariusz Kowalski / Jerzy Krawczyk / Stefan Krygier / Lech Kunka / Ewa Latkowska - Żychska / Wojciech Leder / Jarosław Lewera / Mendla / Andrzej Łobodziński / Mariusz Łukawski / Roman Modzelewski / Tomasz Matuszak / Magdalena Moskwa / Tomasz Musiał / Marcin Nowak / Zbigniew Nowicki / Jerzy Nowosielski / Łukasz Ogórek / Roman Opałka / Krzysztof Ostrowski (i Cool Kids of Death) / Ireneusz Pierzgalski / Grzegorz Przyborek / Marta Pszonak / Maciej Rawluk / Leszek Rózga / Jolanta Rudzka-Habisiak / Michał Rybiński / Dominika Sadowska / Andrzej Adam Sadowski / Marek Skrobecki / Magdalena Soboń / Antoni Starczewski / Jakub Stępień / Wawrzyniec Strzemieczny / Władysław Strzemiński / Grzegorz Sztabiński / Jacek Talczewski / Jerzy Treliński / Teresa Tyszkiewicz / Jolanta Wagner / Marek Wagner / Jan Jubaal Wasiński / Stefan Wegner / Mariusz Wilczyński / Izabela Wyrwa / Krystyn Zieliński
Dzieła prezentowane na wystawie pochodziły z kolekcji prywatnych, Galerii Miejskiej w Łodzi, Muzeum Sztuki w Łodzi, Narodowej Galerii Sztuki – Zachęta w Warszawie oraz Uniwersytetu Łódzkiego.
Wystawie towarzyszyła publikacja w formie plakatu-rozkładówki autorstwa Jakuba Stępnia.